به گزارش خبرگزاری حوزه از اصفهان، حضرت آیت الله مظاهری، به مناسبت فرا رسیدن عید غدیر در مسجد حکیم، طی سخنانی با تاکیدبراینکه در خصوص غدير خم و اتفاق مبارکي که در آن عيد بزرگ رخ داده است، چندين آيه در قرآن کريم و روايات متعدّدي از اهل‌بيت«عليهم‌السّلام» وجود دارد اظهارداشت: با توجه به آیات قران و اینکه مرحوم علامۀ اميني در کتاب «الغدير»، مرحوم مير حامد حسين در «عبقات الأنوار» و شهيد قاضي نور الله شوشتري در «إحقاق الحق»، مصادر واقعه غدیررا از کتب اهل سنّت نقل کرده‌اند، کسي نمي‌تواند در قضيّۀ غدير، تشکيک و ترديد ايجاد کند.
ایشان با تاکید بر باشکوه برگزار کردن عید غدیر به برخی از وظایف شیعیان در هفته و لایت اشاره و افزود: یکی از مسایلی که بايد هميشه و به خصوص در هفتۀ ولايت به آن اهميّت داده شود، اینست که شعار بايد همراه با عقيده باشد. شيعه بايد امام‌شناس باشد و به طور کلي در اعتقادات، مطالعه و تحقيق کامل بنمايد و به صورت استدلالي مباني اعتقادي خود را تقويت کند.
متن کامل سخنان این مرجع تقلید در ادامه تقدیم خوانندگان محترم می گردد.
نيم نگاهي به واقعۀ عظيم غدير
در خصوص غدير خم و اتفاق مبارکي که در آن عيد بزرگ رخ داده است، چندين آيه در قرآن کريم و روايات متعدّدي از اهل‌بيت«عليهم‌السّلام» وجود دارد. شأن نزول آيات غدير و نيز منبع روايات غدير، افزون بر کتب معتبر روايي شيعه، در کتب اهل سنّت نيز به وضوح آمده است، امّا استناد به روايات غدير در اين مجال نمي‌گنجد و فرصت ديگري مي‌طلبد. اوّلين آيه‌اي که در اين خصوص نازل شد، مي‌فرمايد:
«يا أَيُّهَا الرَّسُولُ بَلِّغْ ما أُنْزِلَ إِلَيْكَ مِنْ رَبِّكَ وَ إِنْ لَمْ تَفْعَلْ فَما بَلَّغْتَ رِسالَتَه»[1]
خداوند مي‌دانست عده‌اي زير بار نمي‌روند!
اي پيامبر، آن وظيفه‌اي را که بر عهدۀ تو قرار داديم، بايد انجام دهي و به مردم ابلاغ کني. اگر اين کار را نکني، هيچ کاري انجام نداده‌اي؛ يعني اسلام منهاي ولايت مساوي با هيچ است. زحمات بيست سالۀ تو هيچ نتيجه‌اي ندارد، مگر اين که اين کار را به انجام برساني. همچنين چون خداوند متعال مي‌دانست عده‌اي زير بار نمي‌روند و کارشکني مي‌کنند، خاطر پيامبر«صلّي‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم» را از اين جهت هم راحت و آسوده کرد و فرمود: «وَ اللَّهُ يَعْصِمُكَ مِنَ النَّاس»[2]
پیامبر اکرم«صلّي‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم» در غدیرخم، پس از اقامۀ نماز، خطاب به مسلمين فرمودند: «ألَسْتُ اولی بِکُمْ مِنْ انْفُسِکُمْ؟»[3] آيا من از خودتان به خودتان اولي نيستم؟ از آنجا که خداوند در قرآن فرموده بود: «النَّبِيُّ اوّلى بِالْمُؤْمِنينَ مِنْ أَنْفُسِهِم»[4] همگي فرمودۀ ايشان را تصديق کردند. اين جا بود که آن حضرت دست اميرالمؤمنين«سلام‌الله‌عليه» را گرفتند، بالا بردند و فرمودند:
«مَنْ کُنْتُ مَوْلَاهُ فَهَذَا عَلِيٌّ مَوْلَاهُ»[5]
پس از آن پيامبر«صلّي‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم» به شیعيان دعا و به دشمنان شيعيان نفرين کردند و فرمودند:
«اللَّهُمَّ وَالِ مَنْ وَالَاهُ وَ عَادِ مَنْ عَادَاهُ وَ انْصُرْ مَنْ نَصَرَهُ وَ اخْذُلْ مَنْ خَذَلَه»[6]
بعد، آيۀ شريفه نازل شد: «الْيَوْمَ يَئِسَ الَّذينَ كَفَرُوا مِنْ دينِكُمْ فَلا تَخْشَوْهُمْ وَ اخْشَوْنِ»[7]
از اين به بعد در مورد دينتان از کفّار هراسي نداشته باشيد؛ چون داراي حکومت هستيد و در رأس آن کسي مانند علي«سلام‌الله‌عليه» قرار دارد. تا کنون پيامبر اکرم«صلّي‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم» محور حکومت بود و دشمن اميدوار بود که با رحلت ايشان، اسلام هم نابود شود، امّا از امروز ديگر جاي نگراني نيست و دشمن مأيوس شد. امّا بترسيد از روزي که اختلاف ميان خودتان، زمينۀ نابودي را فراهم کند. بترسيد از روزي که به خاطر دشمني با علي«سلام‌الله‌عليه»، او را در سقيفه کنار بگذاريد که بدبخت مي‌شويد. خداوند متعال در ادامه مي‌فرمايد:
«الْيَوْمَ أَكْمَلْتُ لَكُمْ دينَكُمْ وَ أَتْمَمْتُ عَلَيْكُمْ نِعْمَتي وَ رَضيتُ لَكُمُ الْإِسْلامَ ديناً»[8]
يا رسول الله! معنا ندارد که بعد از تو، اسلام منهاي ولايت باشد. دين منهاي ولايت ناقص است، زيرا قانون منهای اجرا معقول نيست. پس همان‌طور که تو مجري قوانين الهي بودي، بعد از تو نيز اميرامؤمنين بايد حاکم و مجري قانون باشد و همان‌گونه که مردم پشتوانۀ حکومت اسلامی تو بودند، لازم است از حکومت با محوريّت و امامت علی نيز حمايت کنند.
سپس پيامبر اکرم«صلّي‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم» سه شبانه روز از مردم بیعت گرفتند و همگي، حتّي کساني که بعداً سقيفۀ بني ساعده را تشکيل دادند، با بيعت خود، حکومت علي«سلام‌الله‌عليه» را پذيرفتند.
آنچه بيان شد، خلاصه‌اي از واقعۀ غدير خم بود که به صورت فشرده بيان شد. مرحوم علامۀ اميني در کتاب «الغدير»، مرحوم مير حامد حسين در «عبقات الأنوار» و شهيد قاضي نور الله شوشتري در «إحقاق الحق»، مصادر اين واقعه را از کتب اهل سنّت نقل کرده‌اند. انصافاً با صراحت قرآن کريم و نيز با اين منابع و مصادر، کسي نمي‌تواند در قضيّۀ غدير، تشکيک و ترديد ايجاد کند.
وظايف مؤمنين در هفتۀ ولايت
هفتۀ ولایت -هجدهم تا بیست و چهارم ذی الحجه- هفتۀ با عظمتي است و روزهاي آن روزهاي با شکوهي هستند. در هفتۀ ولايت، آيات بسيار مهمّي نظير آيات غدير، آيۀ ولايت، آيۀ تطهير و آيۀ مباهله، در شأن اهل‌بيت«سلام‌الله‌عليهم» نازل شده که باعث افتخار و سربلندي تشیّع است.
روزهاي هفتۀ ولايت بايد سراسر اظهار محبّت به اهل‌بيت«سلام‌الله‌عليهم» باشد. همچنانکه بايد موجب تقويت بنيۀ اعتقادي در زمينۀ امام شناسي شود و مهم‌تر از آن دو، اين هفته بايد يک معلّم اخلاق براي شيعيان باشد تا بتوانند پس از آن، به واجبات اهميّت دهند و از گناه و معصيت اجتناب جدي داشته باشند و به انجام مستحبات نيز به قدر توان و نشاط بپردازند.
در ادامه، وظايف شيعيان در هفتۀ ولايت، در سه بعد اساسي تبيين مي‌گردد.
بعد اول: تعظيم شعائر الهي
در هفتۀ ولایت، مجالس جشن و سرور، ديد و بازديد و آذين‌بندي خيابان‌ها و معابر عمومي، بايد فراوان باشد. ذکر اميرالمؤمنين«سلام‌الله‌عليه» بايد بسيار گفته شود. در مجالس بايد سخنرانان مسئلۀ ولايت را تبيين کنند و مداحان اشعار زيبايي در مدح اهل‌بيت«سلام‌الله‌عليهم» و در موضوع ولايت بخوانند. البته در اين خصوص بايد توجه شود که محتواي سخنراني‌ها و مداحي‌ها بايد از آيات شريف قرآن کريم گرفته شود. دست کم سيصد آيه در قرآن کريم پيرامون اميرالمؤمنين«سلام‌الله‌عليه» و ائمه«سلام‌الله‌عليهم» وجود دارد. با وجود اين آيات، نبايد در مجالس جشن، اشعار افراطي خوانده شود. بنابراين از خواندن اشعار و بيان سخناني که بهانه دست بدخواهان شيعه مي‌دهد، بايد پرهيز جدي شود.
بعد دوم: تقويّت بنيۀ اعتقادي
نکتۀ ديگري که بايد هميشه و به خصوص در هفتۀ ولايت به آن اهميّت داده شود، اينکه شعار بايد همراه با عقيده باشد. شيعه بايد امام‌شناس باشد و به طور کلي در اعتقادات، مطالعه و تحقيق کامل بنمايد و به صورت استدلالي مباني اعتقادي خود را تقويت کند.
شيعه، به خصوص جوان شيعه بايد بداند چرا اميرالمؤمنين علي«سلام‌الله‌عليه» خليفۀ بلافصل پيامبر اکرم«صلي‌الله‌عليه وآله وسلّم» است. هر شيعه‌اي بايد با استدلال بتواند اثبات کند که چرا ائمّۀ دوازده‌گانه«سلام‌الله‌عليهم» امام هستند؟
کتاب‌هاي اعتقادي همانند احقاق‌الحق و الغدير در اين زمينه فراوان است. جوانان بايد اين کتب ارزشمند را مطالعه کنند و پس از اينکه قضيۀ ولايت براي خودشان حل شد، با ارائۀ دليل براي ديگران نيز بيان و اثبات نمايند.
در حوزه‌هاي علميّه و دانشگاه‌ها بايد در اين خصوص گفتگوهاي فراواني صورت پذيرد و به موضوع اعتقادات بيش از اين اهميّت دهند. در هفتۀ ولايت نيز در مجالس جشن و سخنراني‌ها بايد دلائل شيعه براي امامت ائمۀ اطهار«سلام‌الله‌عليهم» تبيين شود و آيات مربوطه شرح داده شود.
فضائل اميرالمؤمنين«سلام‌الله‌عليه» و ائمّۀ هدي«سلام‌الله‌عليهم» بايد براي مردم بازگو شود. مهم‌تر اينکه، شبهات اعتقادي بايد رفع شود. مطالعه و تحقيق در موضوع ولايت بايد به قدري باشد که همه بتوانند شبهاتي که در اين زمينه مطرح مي‌شود را با دليل و برهان پاسخ گويند.
بعد سوّم: پيروي از اهل‌بيت«سلام‌الله‌عليهم»
بعد سوم وظايف شيعيان، که در هفتۀ ولايت بايد بروز و ظهور بيشتري داشته باشد، پيروي از اهل‌بيت«سلام‌الله‌عليهم» است. شيعه بايد علاوه بر اظهار محبّت به ائمّۀ اطهار«سلام‌الله‌عليهم» و افزون بر اعتقاد قلبي به امامت آن بزرگوران، آنان را سرمشق خود قرار دهد و در زندگي از ايشان تبعيّت و پيروي نمايد. سيماي تشيّع بايد در پيشاني هر شيعه‌اي نمايان باشد و رکن اساسي تشيّع، عمل به دستورات ديني و تبعيّت از قرآن و عترت است.
هفتۀ ولايت، فرصت ارزشمندي براي تمرين پيروي از اهل‌بيت«سلام‌الله‌عليهم» است. در اين هفته همه بايد تلاش کنند گفتار و کردار خويش را با عملکرد ائمّۀ هدي«سلام‌الله‌عليهم» تطبيق دهند و در حدّ توان اعمال خود را به اعمال آن ذوات مقدس شبيه نمايند.
خدمت به خلق خدا، در سيرۀ اهل‌بيت«سلام‌الله‌عليهم» بروز ويژه‌اي دارد و شيعيان بايد با پيروي از ايشان، هرچه مي‌توانند براي رفاه ديگران تلاش نمايند. رسيدگي به مستمندان بايد برنامۀ هميشگي زندگي يک شيعه باشد. اما دست کم در هفتۀ ولايت همه بايد به قدر توان به فقرا و مستمندان رسيدگي کنند.
ساده زيستي ائمّۀ هدي«سلام‌الله‌عليهم» فضيلت ديگر سيرۀ آن ذوات مقدس است که بايد سرمشق شيعيان باشد. تجمّلات و تشريفات بي‌جا، مطلقاً در زندگاني حضرات ائمّۀ اطهار«سلام‌الله‌عليهم» وجود نداشته است؛ با اينکه آن بزرگواران و به خصوص امرالمؤمنين«سلام‌الله‌عليه» با وجود مزارع و قنات‌هايي که احداث نمودند، مي‌توانستند به ثروت زيادي دست يابند. اما آن ثروت را به جاي اينکه در راه تجمّلات به کار گيرند، صرف تقويت اسلام مي‌کردند و به مستمندان مي‌بخشيدند.
اهميّت به نماز و به خصوص نماز اول وقت و به جماعت نيز در سيرۀ اميرالمؤمنين«سلام‌الله‌عليه» و ساير ائمّۀ هدي «سلام‌الله‌عليهم» برجستگي دارد. نماز آن ذوات نوراني بايد سرمشق شيعيان باشد.
مساجد شيعيان بايد در وقت نماز، مملوّ از جمعيّت باشد و در هنگام نماز بايد همه‌جا خلوت باشد و همۀ کارها تعطيل شود و همه به نماز اول وقت، در مسجد و به جماعت بپردازند. لااقل در هفتۀ ولايت بايد مساجد پر از جمعيّت باشد و همه به نماز اهميّت بدهند تا از اين نظر بتوانند شباهتي به اميرالمؤمنين«سلام‌الله‌عليه» پيدا کنند.
اين موارد قطره‌اي از درياي بيکران فضائل اهل‌بيت«سلام‌الله‌عليهم» بود که بايد سرمشق شيعيان گردد.
يک شيعه، هم بايد شعار و اظهار محبّت به اهل‌بيت«سلام‌الله‌عليهم» داشته باشد، هم از حيث اعتقادي از بنيۀ قوي و محکم برخوردار باشد و هم از نظر عمل، خود را شبيه اهل‌بيت«سلام‌الله‌عليهم» گرداند.
پي‌نوشت‌ها
================
1. مائده / 67
2. همان
3. أسدالغابة، ج 3، ص 605؛ تاريخاليعقوبى، ج 2، ص 112 و ... [با اختلاف اندکي در عبارات]
4. احزاب / 6
5. الإصابة، ج 2، ص 140؛ تذكرة الخواص، ص 37؛ العقد الفريد، ج 5، ص 61
6. الاستيعاب، ج 3، ص 1099؛ أنسابالأشراف، ج 2،ص 108؛ البدايةوالنهاية، ج 5، ص 209 و...
7. مائده / 3
8. مائده /
